به صورت کلی گفتاردرمانگران می‌توانند به ارزیابی و درمان هر گونه اختلالات گفتاری و زبانی از سنین کودکی تا بزرگسالی بپردازند . گستردگی فعالیت در این رشته می‌تواند برای هر شخصی جذاب باشد چرا که گفتاردرمانگران می‌توانند بر اساس علاقه خود در هر کدام از حیطه های رشته به صورت تخصصی مشغول به فعالیت شوند. در زیر به بررسی و معرفی مختصر چند حیطه از اختلالات گفتاری و زبانی مرتبط با رشته گفتاردرمانی میپردازیم تا بیشتر با این رشته از توانبخشی آشنا شویم :
اتیسم :
یکی از اختلالات روانپزشکی نسبتا شایع و رو به رشد در کودکان، که گفتاردرمانگران به بازتوانی اختلالات گفتاری و زبانی در آن میپردازند.
لکنت :
علامت های آشکاری چون تکرار، کشیده گویی و قفل که می‌تواند حکمی بر بروز لکنت در کودکان باشد.
تاخیر های رشدی :
هر گونه تاخیرهای گفتاری و زبانی در کودکان را باید جدی گرفت و سریعا برای بررسی های دقیق تر به گفتاردرمانگر مراجعه نمود.
اختلالات تولیدی و تلفظی :
ناتوانی در تلفظ صحیح حروف و تاخیر نسبت به سن رشدی خود را نیز می‌توان با کمک گفتاردرمانی برطرف نمود.
نقص توجه و بیش فعالی :
درگیر بودن اختلالات گفتاری و زبانی در این کودکان باعث می‌شود تا گفتاردرمانگران در این حیطه به این کودکان بتوانند کمک کنند.
اختلالات یادگیری :
هرگونه مشکلات یادگیری در سنین پیش دبستانی و مدرسه نیز می‌تواند به کمک گفتاردرمانگران برطرف یا بازتوانی شود.
اختلالات دیگری چون : شکاف لب و کام، کم توانی ذهنی، کودکان دارای آسیب های شنوایی، اختلالالت بلع، اختلالات صوتی، فلج مغزی، آفازی و ….
این ها فقط بخشی از حیطه هایی است که گفتار درمانگران می‌توانند در آن فعالیت بالینی داشته باشند .
گفتار درمانگر کیست ؟
گفتار درمانگر فردی است که پس از تحصیل در رشته گفتاردرمانی و کسب مدارج مدنظر، به آسیب شناسی و درمان اختلالات مرتبط با گفتار و زبان کودکان و بزرگسالان می‌پردازد. رشته گفتاردرمانی نیز، زیر شاخه ای از علوم پیراپزشکی و توانبخشی می‌باشد و پس از قبولی در کنکور سراسری رشته تجربی می‌توان به تحصیل در آن پرداخت. در ایران و سایر نقاط جهان امکان تحصیل در رشته گفتاردرمانی در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکترا وجود دارد.
هم اکنون خدمات گفتاردرمانی در ایران و در مجموعه گفتاردرمانی محتشمی به دو صورت ارائه می‌شود؛ درمان حضوری،درمان در منزل
پاسخگویی به این سوال به عوامل متعددی بستگی دارد. اما به صورت کلی در مورد هر یک از اختلالات مرتبط با گفتار و زبان، باید به سن و زمان طلایی بسیار توجه کرد. سن زیر ۳ سال، سن طلایی درمان است و با توجه به این که پس از این سن رشد مغز کامل‌تر می‌شود، تا قبل از ۳ سال می‌توان انتظار بالاتری برای کسب نتیجه از مسیر درمانی داشت.
اما متاسفانه اغلب خانواده‌ها زمانی به گفتاردرمانی زمانی مراجعه می‌کنند که کودک فرصت طلایی درمان را از دست داده باشد. طبیعتا در این شرایط و برای این افراد مسیر درمان سخت تر و با صرف هزینه بیشتر طی می‌شود .
باورهای غلط
همانطور که اشاره شد، در هر اختلالی و به خصوص اختلالات رشدی گفتار و زبان باید زمان طلایی برای درمان را در نظر گرفت و به خصوص در سنین کودکی این مساله، اهمیت دوچندان پیدا می‌کند. اما یکی از موارد بسیار سمی و خطرناکی که گفتاردرمانگران و خانواده ها در سنین پایین تر ممکن است با آن مواجه شوند، جملاتی از این دست است: ” بچت بزرگ میشه، خوب میشه” . ذهنیهت‌هایی از این دست، موجب می‌شود خانواده سن طلایی درمان را از دست داده و در این شرایط بروز تاخیرهای گفتار و زبان یکی از اولی ترین مواردی است که می‌توان انتظار داشت.
گفتاردرمانگران همواره در تلاشند که در ابتدا خانواده را از این موارد آگاه کرده، محیط درمان را غنی ساخته و سپس به ارائه درمان‌های مد نظر بپردازند.
طبیعتا پاسخ به این سوال بیشتر از هرچیزی بستگی به نوع اختلال دارد. در مورد بعضی از اختلالات مرتبط با گفتار و زبان، درمان به صورت کامل اتفاق می‌افتد و فرد از درمان ترخیص می‌شوند. اما در مورد بعضی از اختلالات نمی‌توان انتظار درمان صد در صدی داشت و بیشتر بر روی بازتوانی در فرد تمرکز می‌شود. به این صورت که فرد بتواند تواناییهای از دست رفته را تا حدودی برگرداند و استقلال بیشتری در زندگی خود پیدا کند. در واقع چه در درمان قطعی و چه در بازتوانی، گفتاردرمانی می‌تواند کمک کند تا فرد به زندگی بهتری دست پیدا کند.